Šesti rođendan CINS-a

Centar za istraživačko novinarstvo Srbije napunio je danas, 6. decembra, šest godina.

Od svog nastanka CINS je objavio oko 100 istraživačkih priča, kao i devet projekata o vezama između političara i organizovanog kriminala, pranju novca, neuspelim privatizacijama, korupciji u vrhu vlasti, najpoznatijim tajkunima i vođama srpske i balkanske mafije… Akteri ovih priča bila su neka od najzvučnijih imena u Srbiji danas: Mišković, Šarić, Radulović, Ćopić, Legija i mnogi drugi o kojima se mediji dugo nisu usuđivali da pišu.

„Najvažnije dostignuće CINS-a je što je uspeo da pokaže da postoji nezavisno istraživačko novinarstvo i da ono može da opstane. Drugi uspeh predstavljaju naši istraživački dometi – priče. Gotovo niko osim nas nije se upuštao u istraživanje i dokazivanje veza između organizovanog kriminala i političara niti u objašnjavanje puteva novca organizovanog kriminala. Kao značajan domet, konačno, treba istaći da se CINS pridržava najviših etičkih profesionalnih standarda“, rekao je Branko Čečen, direktor CINS-a.

Nagrade

Novinari CINS-a Jelena Vasić i Vladimir Kostić dobitnici su, zajedno sa novinarom BIRN-a Slobodanom Georgijevim, nagrade za istraživačko novinarstvo za 2013. CINS je, inače, dobio tri godišnje nacionalne Nagrade za izuzetnost u istraživačkom novinarstvu, i to 2011, 2012. i 2013.

Glavni urednik CINS-a, Stevan Dojčinović (na fotografiji), dobio je regionalnu nagradu Jug Grizelj za dostignuća u istraživačkom novinarstvu u službi razvijanja prijateljstva među ljudima i uklanjanja granica među narodima za 2013. godinu.

Dojčinović je bio i jedan od sedam članova međunarodnog istraživačkog tima koji je osvojio nagradu Daniel Perl za prekogranično istraživačko novinarstvo, dodeljenu na Svetskoj konferenciji istraživačkog novinarstva u Kijevu, 2011.

Ideja da se u okviru Nezavisnog udruženja novinara Srbije formira Centar za istraživačko novinarstvo rodila se 2007. CINS je nastao na talasu razvoja istraživačkog novinarstva u regionu, a čitav proces podržala je istraživačka mreža Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) koja je u region uvela istraživačko novinarstvo zasnovano na američkom modelu. Prvi volonteri došli su 2009, a već 2010. nastao je projekat „Mišković“.

Stevan Dojčinović, glavni i odgovorni urednik CINS-a, naglasio je da uprkos dobroj reputaciji i brojnim uspesima koje je ova organizacija ostvarila tokom proteklih šest godina, ona ipak nema podršku tradicionalnih medija, jer su oni uglavnom kontolisani.

„Istraga o Miškoviću je dobar primer toga da mediji u Srbiji objavljuju istraživačke priče samo onda kada se za to stvori pogodan politički trenutak. Projekat je bio postavljen na naš sajt, ali ga niko nije preneo čitavu godinu, sve do trenutka kada su odlučili da uhapse Miškovića. Posle toga, bila je na stranicama svih novina. Srećem ljude koji čitaju naše tekstove, znaju priče, ali ne i to da smo mi autori. Drugi mediji objavljuju naše priče i na naslovnim stranama, ali CINS ili ne navode kao autore tih priča, ili to čine na slabo vidljivim mestima”.

Urednica u NIN-u Antonela Riha čestitala je CINS-u na dosadašnjim uspesima i istakla je da su takvi mediji neophodni društvu.

„Teme koje su novinari obrađivali vrlo detaljno i dokumentovano uspele su da prerastu internet portal na kome su objavljene i da ukažu javnosti na ličnosti i probleme kojima se drugi mediji ne bave. Za mene su, kao novinara, one izvor informisanja. Jako je važno regionalno uvezivanje tema na kome CINS trenutno radi jer su na isti način povezani i akteri o kojima piše“, navela je Riha. 

Milorad Ivanović, odgovorni urednik „Novog magazina”, ističe da su proteklih šest godina novinari i urednici CINS-a tragali za istinom ne obazirući se da li će tokom istrage možda „nagaziti“ nekog moćnog, objaviti nešto što će veliki mediji „otkriti“ tek koji mesec kasnije ili objaviti informacije o kojima se šuška, ali niko nema „petlju“ da ih objavi.

„Italijanski mafijaši imaju izreku da lako mogu da izađu na kraj sa sudijama i tužiocima jer uvek postoje mehanizmi kako da ih potplate, ali da to s novinarima ide mnogo teže jer su „napaljeni“, i posao rade iz ubeđenja, a ne zbog finansijskih interesa. Novinari i urednici CINS-a su upravo takvi novinari i predstavlja mi zadovoljstvo što već punih šest godina sarađujem s njima”, istakao je Ivanović.